Het Aalsterse belfort wordt machtiger dan ooit

Het paradepaardje op de Grote Markt, waar de Aalstenaars vol trots naar op kijken, is het belfort. Voor politici is het de locatie waar de maandelijkse gemeenteraad plaatsvindt, voor Aalstenaars is het hun ‘tettentoeren’, voor toeristen is het een door Unesco erkend en beschermd erfgoedgebouw en voor kinderen is het de plek om van op 25 meter hoogte naar de stad te kijken. Schepen van Toerisme Caroline De Meerleer (N-VA) en schepen van Erfgoed en Onderwijs Karim Van Overmeire (N-VA) willen met de restauratie en publieksontsluiting van het belfort elk van die troeven versterken. “Het belfort is een prachtig, imposant gebouw dat voor elk van ons een bepaalde functie vervult, maar vooral tot de verbeelding spreekt. Die grandeur, die beleving en die fierheid willen we vergroten en Aalstenaars, toeristen en scholen uitnodigen om het verleden alsook het heden van het belfort te komen ontdekken.”

Voorgeschiedenis

Elke Aalstenaar kent het belfort, al is het omwille van het lezen van het uur of het luisteren naar de beiaardmuziek. Maar Karim Van Overmeire geeft aan dat het belfort veel meer betekent. “Dit gebouw is met zijn schepenhuis (het oudst bewaarde van de Nederlanden), de sierlijke belforttoren en het laat-gotische gebiedshuisje al eeuwenlang de thuishaven van de macht in Aalst. Aangezien belforten werden gebouwd om die stedelijke en burgerlijke vrijheden en macht te tonen, is het ook uniek dat de huidige gemeenteraad er maandelijks in vergadert.” Daarnaast worden de deuren van het belfort momenteel een keer per maand op zondag geopend voor het grote publiek en worden klassen er door een gids helemaal tot boven op sleeptouw genomen. Caroline De Meerleer vindt dat zo’n pronkstuk meer verdient. “We willen de deuren van het belfort permanent kunnen open gooien. Daarom investeren we in een duurzame renovatie en restauratie, zowel binnen als buiten, verbeteren we de toegankelijkheid voor de bezoekers en creëren we een meerwaarde door verschillende functies te combineren.”

Hoe zal het belfort eruit zien?

Het belfort is dé blikvanger op de Grote Markt. Het gebouw wordt dan ook gerestaureerd en gerenoveerd met respect voor zijn historische waarde. Aan de buitenzijde worden o.a. de dakkapellen gerestaureerd, achterzetramen geplaatst en de glas-in-lood-ramen hersteld. Binnenin wordt de crypte waterdicht gemaakt, vloerverwarming op het gelijkvloers geplaatst, het plafond op de tweede verdieping vernieuwd en de nodige isolatie op de zoldervloer aangebracht. Bovendien wordt bij de restauratie ook zoveel mogelijk gebruik gemaakt van duurzame technieken en materialen, met het oog op de toekomst. De elektriciteit, verlichting, verwarming en branddetectie worden volledig vernieuwd en er komt ventilatie en brandcompartimentering op verschillende verdiepingen.

Daarnaast wordt het belfort zo toegankelijk mogelijk gemaakt voor bezoekers: er komt niet alleen een professioneel onthaal op het gelijkvloers, maar ook een lift over de drie verdiepingen van het schepenhuis. Het is ook de bedoeling om de trap, die nu op de tweede verdieping van het schepenhuis stopt, te verlengen zodat de prachtige zolderverdieping bereikbaar wordt voor het grote publiek.

Ook de raadzaal van de gemeenteraad zal er anders gaan uit zien, want de opstelling wordt gedraaid. Gemeenteraadsvoorzitter David Coppens (N-VA) ziet voordelen in dit hedendaagse ontwerp. “In meer en meer raadzalen zetelt de gemeenteraad in een afgeronde, ovalen vorm. Deze vernieuwing willen we ook in het belfort op de eerste verdieping realiseren, wat meer ruimte genereert voor de benodigde technieken en faciliteiten, maar uiteraard ook nog steeds voldoende plaats biedt voor publiek en pers.”

Wat zal je in het belfort kunnen doen?

Caroline De Meerleer en Karim Van Overmeire geven aan dat ze zowel qua beleving als inhoud in dit belfort een meerwaarde willen creëren voor diverse doelgroepen. In de eerste plaats krijgt het belfort een toeristische invulling. “Een bezoeker zal er op ontdekking kunnen gaan en via een interactieve tocht doorheen het gebouw inzicht krijgen in de werking van het lokale bestuursniveau. Niet alleen het unieke zicht vanop de belforttoren spreekt tot de verbeelding van groot en klein, ook op de zeer goed bewaarde zolder zal de bezoeker verrast worden door welke macht het belfort in de voorbije eeuwen heeft gehad.” Daarnaast zal het belfort zich richten tot het onderwijs. “We willen voorzien in educatieve workshops, rondleidingen en lesmateriaal, zodat leerlingen in de vernieuwde raadzaal aan den lijve kunnen ondervinden hoe de besluitvorming in zo’n gemeenteraad tot stand komt.”

Tot slot blijft het belfort uiteraard ook de zetel voor de maandelijkse gemeenteraad en commissies en zorgen de nodige receptie- en ontvangstruimtes voor een professionele ontvangst van grote groepen.

Wanneer starten de werken aan het belfort?

De toekenning van de subsidie door de Vlaamse Regering vorig jaar was het startsein voor het project. Door de aanstelling van een architectenbureau voor de opmaak van de plannen voor de restauratie en de aanstelling van een scenograaf voor de museale ingrepen en het inhoudelijke verhaal kon er de voorbije maanden samen met de medewerkers van diverse stadsdiensten intensief worden gewerkt. De volgende stappen zijn de aanvraag van een omgevingsvergunning en de opmaak van een aanbestedingsdossier om de aannemer te kunnen aanstellen. De concrete werken aan en in het belfort zullen starten in september 2024.