Anticonceptie terugbetaald

Er rijst commotie rond onze beleidsmaatregel dat het ocmw van Aalst anticonceptie gaat terugbetalen aan haar cliënten. Dat staat inderdaad in ons bestuursakkoord voor de komende legislatuur. Het is een vorm van extra financiële tussenkomst bovenop een leefloon dat iemand krijgt. Andere “extra financiële tussenkomsten” zijn bijvoorbeeld medische kosten of schoolfacturen.

Laat mij verduidelijken hoe het systeem in elkaar zit. Een leefloon is een vast bedrag, dat door de federale overheid is vastgelegd. Elk ocmw in België betaalt hetzelfde bedrag uit. Ook de voorwaarden voor wie wanneer een leefloon kan krijgen, liggen vast. Bijkomend heeft elk ocmw wel een individuele vrijheid om extra kosten (dus bovenop het leefloon) te vergoeden aan haar cliënten. Er zijn ocmw’s die nooit extra financiële steun geven, er zijn er die heel veel extra centen geven. Wij in Aalst hebben bij het begin van de vorige legislatuur in 2012 een duidelijk afsprakenkader vastgelegd over extra kosten die vergoed kunnen worden. Maar bovenal: we bekijken de aanvragen voor extra steun individueel! Met andere woorden: we houden rekening met de specifieke leefomstandigheden van wie een extra financiële tussenkomst aanvraagt.

Waarom komt nu het onderwerp van anticonceptie naar voren? Omdat het een nieuwe “post” is die het ocmw op zich kan nemen. Tot nog toe stond anticonceptie dus niét in dat afsprakenkader voor “extra kosten”. Dat voegen we nu toe. Naar Gents voorbeeld. Anticonceptie is geen verplichting van onzentwege en evenmin een voorwaarde voor een leefloon. Gezinsplanning is een individueel recht, daar heeft geen ocmw iets aan te zeggen. Wat we wél gaan doen is het onderwerp gezinsplanning een plaats geven in de gesprekken tussen ocmw-cliënten en maatschappelijk werkers.

Iedereen kan zich inbeelden dat koppels die al in financiële of andere problemen verkeren, bijvoorbeeld een drugsproblematiek, best eerst hun leven wat op rails krijgen eer ze aan gezinsuitbreiding denken. Dat zullen we dus voortaan met die mensen bespreken, eventueel het uitstellen van de kinderwens voorstellen, niét opleggen.

Dat men mijn woorden verdraait tot “gezinnen in armoede geen kinderen gunnen”, of dat ik iedere ocmw-cliënt wil verplichten tot anticonceptie, dat raakt me en dat kwetst me. De kritiek die de maatregel krijgt, is een hardvochtige en gewoonweg verkeerde interpretatie van een positieve beleidskeuze. En die is: het ocmw kan anticonceptie terugbetalen, bovenop de basishulp die mensen van het ocmw krijgen.

Sarah Smeyers