Anticonceptie niet verplichten, wel bespreekbaar maken

Er rijst commotie rond onze beleidsmaatregel dat het ocmw van Aalst anticonceptie gaat terugbetalen aan haar cliënten. Dat staat inderdaad in ons bestuursakkoord voor de komende legislatuur. En die maatregel is een honderd procent positieve maatregel. Het is een vorm van extra financiële tussenkomst bovenop een leefloon dat iemand krijgt. Andere “extra financiële tussenkomsten” zijn bijvoorbeeld medische kosten of schoolfacturen.

Laat mij verduidelijken hoe het systeem in elkaar zit. Een leefloon is een vast bedrag, dat door de federale overheid is vastgelegd. Elk ocmw in België betaalt hetzelfde bedrag uit. Ook de voorwaarden voor wie wanneer een leefloon kan krijgen, liggen vast. Bijkomend heeft elk ocmw wel een individuele vrijheid om extra kosten (dus bovenop het leefloon) te vergoeden aan haar cliënten. Er zijn ocmw’s die nooit extra financiële steun geven, er zijn er die heel veel extra centen geven. Wij in Aalst hebben bij het begin van de vorige legislatuur in 2012 een duidelijk afsprakenkader vastgelegd over extra kosten die kunnen vergoed worden. Maar bovenal: we bekijken de aanvragen voor extra steun individueel.

Met andere woorden: we houden rekening met de specifieke leefomstandigheden van iedereen die een extra financiële tussenkomst aanvraagt.

Waarom komt nu het onderwerp van anticonceptie naar voor? Omdat dit een nieuwe “post” is die we mogelijks ten laste nemen. Naar Gents voorbeeld. Tot nog toe stond anticonceptie dus niét in dat afsprakenkader voor “extra kosten”. Dat voegen we nu toe. 

En dus: is anticonceptie geen verplichting van onzentwege, en evenmin een voorwaarde om een leefloon te krijgen. Gezinsplanning is een individueel recht, daar heeft geen ocmw iets aan te zeggen. Wat we wél gaan doen is het onderwerp gezinsplanning een plaats geven in de gesprekken met de sociaal assistenten. Iedereen kan zich inbeelden dat koppels die al in financiële of andere problemen verkeren, bijvoorbeeld een drugsproblematiek, best eerst hun leven wat op rails krijgen eer ze aan gezinsuitbreiding denken. Dat zullen we dus voortaan met die mensen bespreken, eventueel het uitstellen van de kinderwens voorstellen, maar zeker niét opleggen.

Dat men mijn woorden verdraait tot “gezinnen in armoede geen kinderen gunnen”, of dat ik iedere ocmw-cliënt wil verplichten tot anticonceptie, dat raakt me, ja dat kwetst me. Ik ben zelf een zeer uithuizige moeder. Er zijn mama’s die een leefloon krijgen die veel intenser met hun kinderen bezig zijn dan ik. Dus wie ben ik om hen te verplichten de pil te nemen??? De kritiek die ik krijg, is een hardvochtige en ronduit verkeerde interpretatie van een maatregel die alleen maar op een positieve manier wil bijdragen tot de hulp die mensen van het ocmw kunnen krijgen.